ทุจริตทางการเมือง (Corruption) เป็นการใช้ตำแหน่ง, อำนาจทางราชการ, อำนาจการเมืองตลอดจนอำนาจในองค์กรเอกชน เพื่อให้ได้มาซึ่งรายได้อันมิชอบ รวมทั้งฉ้อโกงนำเงินของผู้อื่นมาเป็นของตนเองและพรรคพวกตลอดจนหาประโยชน์ทางด้านอื่นๆเพื่อคนเพียง
กลุ่มเดียว โดยการทุจริตนี้อาจไม่ใช่เรื่องเงินเพียงอย่างเดียวซึ่งวิธีอาจผิดกฎหมายหรือไม่ผิดก็ได้ หากแต่เป็นพฤติกรรมที่สาธารณชนล้วนเกิดความไม่พอใจหรือผิดแผกไปจากจารีตเพราะเป็นการกระทำซึ่งขัดกับความคาดหวังของสาธารณชน จัดอยู่ในเรื่องมาตรฐา
ประเทศไทยมีปัญญาชนผู้มีการศึกษาจำนวนหนึ่ง สามารถรู้เท่าทันนักการเมือง แต่ส่วนใหญ่แล้วพวกเขาก็มักจะยอมรับในเรื่องผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจส่วนตนมากกว่า เลือกเป็นพลเมืองซึ่งสนใจบทบาททางการเมือง เนื่องจากคนชั้นกลาง มักคิดว่า นักการเมืองก็โกงทุกกลุ่ม แต่ถ้าใครโกงแล้วทำงานเก่งดี ทำประเทศก้าวหน้าก็จะยอมรับ นี่คือขั้นตอนทุจริตในรูปแบบโดยตรงอันสามารถเห็นได้อย่างชัดเจน แต่ถ้าเป็นรูปแบบทุจริตโดยอ้อม ซึ่งไม่ผิดกฎหมายและเห็นได้ยาก ประชาชนคนไทยก็ยังไม่ถึงคราวตระหนักอีกรึว่า ปัญหาทุจริตไม่ว่าจะทั้งทางตรงหรือทางอ้อมล้วนทำให้ประเทศชาติเสียหายอย่างฝังรากลึก เพราะฉะนั้นเราต้องเรียนรู้เท่าทันการโกงของผู้มีอำนาจให้มากกว่านี้
ทุจริตขนาดใหญ่
เจ้าหน้าที่ระดับสูงใช้อำนาจในทางมิชอบ เพื่อให้ผู้นำได้รับผลประโยชน์ของชาติ
ทุจริตขนาดเล็ก
เจ้าหน้าที่ระดับกลางและระดับล่างกระทำต่อประชาชนทั่วไปใช้อำนาจในทางมิชอบ
ติดสินบน
ยื่นข้อเสนอว่าจะให้ผลประโยชน์ ทั้งในรูปแบบของเงิน , สิ่งของ รวมทั้งความต้องการสิ่งตอบแทนต่างๆ เพื่อเป็นแรงจูงใจกระทำผิดกฎหมาย
ยักยอก
พนักงานในองค์กร นำเงินรวมทั้งสิ่งของในราชการ มาใช้เพื่อประโยชน์ส่วนตน
อุปถัมภ์
อีกหนึ่งประเภทของการเล่นพรรคพวก คือ คัดเลือกบุคคลอันมาจากสายสัมพันธ์ทางการเมือง เพื่อให้เข้ามาทำงานหรือเพื่อให้รับผลประโยชน์ โดยไม่คำนึงถึงคุณสมบัติที่ควรจะเป็น
เลือกตามใจชอบ
อีกหนึ่งประเภทของการเล่นพรรคพวก โดยเจ้าหน้าที่จะใช้อำนาจของตน เพื่อผลประโยชน์หรือให้แก่ครอบครัวตลอดจนบุคคลใกล้ชิด โดยไม่คำนึงถึงคุณสมบัติที่ควรจะเป็น
ผลประโยชน์ทับซ้อน
ความไม่ลงรอยของผลประโยชน์ส่วนตัว กับผลประโยชน์ส่วนรวม
ทุจริตขนาดเล็กน้อย
เจ้าหน้าที่ผู้ใดก็ตามที่รับเงินถึงแม้จะเป็นเงินจำนวนเงินเล็กน้อย เพื่อดำเนินความประสงค์บางอย่างให้แก่ผู้จ่ายเงิน ซึ่งมันอาจส่งผลไปถึงการ Corruption ขนาดใหญ่ โดยเจ้าหน้าที่ระดับสูงนิยมใช้วิธีติดสินบนเพื่อโครงการใหญ่ๆ เช่น ห้าง ,ร้าน , บริษัทต่าง ๆ อีกทั้งยังรวมไปถึงการให้ของขวัญ ตลอดจนการให้ผลตอบแทนในรูปแบบอื่นๆ เช่น เชิญไปรับประทานอาหารสุดหรู เพื่อพยายามกล่อมสร้างความสัมพันธ์ให้แนบชิดยิ่งขึ้น และจะได้เรียกใช้งานในวันหน้า เป็นต้น
